جشن بی مرگی امردادگان پر نشاط باد / اØمد پناهنده
امرداد ماه Ù…ÛŒ آيد تا زندگی بی مرگ عاطÙÙ‡ ÛŒ سبز شادمان را بر عاشقان Ú¯Ù„ Ùˆ آب Ùˆ آينه – جاودان - عشق باران کند.
......
جشن بی مرگی امردادگان پر نشاط باد
اØمد پناهنده
تاريخ کهنسال ٠پر سÙرور Ùˆ غرور ٠ايرانزمين، همانگونه Ú©Ù‡ در آثار ٠اديبان Ùˆ Ùرهنگ زنان Ùˆ مردان ٠ايران آمده است، مشØون از شادی Ùˆ شادمانی Ùˆ جشن Ùˆ پايکوبی Ùˆ سرور است.
هرچند در طول ٠تاريخ ٠ايران، بيگانه گان، به دÙعات ٠گوناگون بر اين سرزمين تاختند Ùˆ کشتند Ùˆ خوردند Ùˆ بردند Ùˆ ويران کردند Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی را بر مردم عزا نمودند. اما هر بار اين Ùرهنگ ٠شادی Ø¢Ùرين ٠پرشکوه ٠ايرانيان بوده است Ú©Ù‡ توانسته است بر هر Ú†Ù‡ غم Ùˆ اندو Ùايق آيد Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی را در هر سرايی جاری Ùˆ در هر مکانی ساری کند.
بی گمان Ùرهنگ گوهر Ø¢Ùرين Ùˆ سنن ٠سالار ٠ملی ٠ملت ٠ايران، سرشار است از جشن Ùˆ سرور Ùˆ شادمانی Ùˆ شاد خواری Ùˆ شاد گويی Ùˆ شاد رقصی. Ùˆ Ùرهنگ عزا Ùˆ ماتم Ùˆ مصيبت Ùˆ گريه Ùˆ سينه زنی Ùˆ قمه زنی را در آن، جايگاهی نبوده Ùˆ نيست.
زيرا ايرانيان در هرماه، ÙŠÚ© روز را به مناسبت هم نام شدن با ماه، جشن Ù…ÛŒ گرÙتند Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی Ù…ÛŒ کردند.
نام اين جشن ها، در تاريخ ايرانيان Ùروردينگان، ارديبهشتگان، خردادگان، تيرگان، امردادگان، شهريورگان، مهرگان، آبانگان، آذرگان، ديگان، بهمنگان Ùˆ اسÙندگان ثبت شده است. بنابراين با برگزاری ٠اين جشن های ماهانه Ùˆ در کنارشان جشن های با شکوه Ùˆ دلÙروز ٠نوروز Ùˆ سده Ùˆ يلدا Ùˆ چهار شنبه سوری Ùˆ سیزده بدر Ùˆ Ùˆ و، ديگر جايی برای ناله Ùˆ ماتم نبود Ú©Ù‡ امروز در جای جای ٠جان ٠جامعه، جار زده Ù…ÛŒ شود تا تمامی ٠سال را زانوی غم Ùˆ ماتم، بغل بگيرند Ùˆ بر نادانی Ùˆ بدبختی خود گريه Ùˆ زاری کنند.
وقتيکه نور Ùˆ روشنايی Ùˆ آتش، مظهر Ùˆ نماد ٠عشق ٠شورانگيز ٠شادمانی، در شب ٠شراب ٠ارغوانی، در باور های Ùرهنگ ٠گوهرآÙرين نياکانمان، در کهن ديار ٠جانان نقش بسته بود، بر تاريکی وتيرگی Ùˆ سياهی Ùˆ ظلمت بوده است Ú©Ù‡ دريده شوند Ùˆ از جای جای ٠جان ٠جامعه ٠جاندار ٠جانان، گور خود را Ú¯Ù… کنند.
Ùˆ بر خورشيد روشنايی گستر بود Ú©Ù‡ سÙره ÛŒ نور Ùˆ گرما را در دلها، طبق طبق عشق Ùˆ شادابی Ùˆ شادمانی پهن کند.
پس بيهوده نيست Ú©Ù‡ سراسر ٠زندگی مردم پهن ٠دشت ٠ايرانزمين بر بستر ٠شاد خوانی Ùˆ شاد خواری Ùˆ شاد گويی Ùˆ شاد رقصی، سÙره ÛŒ شادمانی پهن کرده بود Ùˆ غم را در سرسرای کاشانه ÛŒ نياکانمان مکانی نبوده است Ùˆ Øتی در مرگ ٠عزيزان ٠خود لباس سÙيد Ù…ÛŒ پوشيدند Ùˆ باور داشتند Ú©Ù‡ شادمانی Ù ÙروخÙته در عزيز ٠از دست رÙته را بايد در زنده گان Ø´Ú©ÙˆÙا کرد Ùˆ به همين مناسبت سراسر ٠روزهای ٠سال را با جشن Ùˆ سرور بدرقه Ù…ÛŒ کردند.
آری:
امرداد ماه Ùرا Ù…ÛŒ رسد Ùˆ گرمی Ùˆ پختگی ٠همه سويه ÛŒ ٠جهانش در اوج، دلبر است.
طبيعت ٠سبز در اين ماه ٠بی مرگی، تمامی پاره های ٠جگر خود را، به بازار چشمان عرضه می کند.
Ùراوانی Ùˆ Ùزونی ٠آÙريده های زمين، چشم Ùˆ دل ٠عاشقان ٠زندگی ٠شاداب را Ø¢Ùتابی Ù…ÛŒ کند Ùˆ نور Ù…ÛŒ گستراند Ùˆ ماهتاب را در شام ٠شب ٠شيدايان، برهنگی ماه را، چراغ، آويزان.
گلها، با پرهای رنگا رنگينشان، خندان، در باغ ٠پر طراوت ٠انار، عصاره ی دل انگيز ٠جانشان را در هوا، معطر می کنند.
چلچله ها جوجه هايشان را به پر ٠پرواز بالغ Ù…ÛŒ کنند Ùˆ خود در آسمان اوج Ù…ÛŒ گيرند تا برای ياÙتن بهاری، به سرزمين ٠ديگر، مهاجرت کنند.
دريا ØŒ آرام Ùˆ رام، سينه ÛŒ آبی Ùˆ نيلگونش را پذيرای ٠ازدØام ٠عاشقان ٠آب است Ùˆ عطش ٠آÙتاب ٠داغ ٠درون ٠جان Ùعاشقان را در خنکی خود، Ù…ÛŒ شويد Ùˆ رÙع عطش Ù…ÛŒ کند.
زيبا رويان، بال در گردن ٠عاشقان، ساØÙ„ ٠خيساب ٠شاداب را خرامان خرامان، در زير نور ٠مهتاب، عشق اÙشان، بذر ٠زندگی ٠شادمان Ù…ÛŒ پاشند تا عشق ٠جوان Ù Ùردا بشکÙد Ùˆ Ùرداهای ديگر را، عشقستانی از گلهای ٠هميشه عاشق ٠بهار ببخشند.
کرم های ٠ابريشم پس از پختگی Ùˆ رسايی زندگی ٠بيرونی، به گوشه ای در لایجای ٠برگ های ٠شاخه ها پناه Ù…ÛŒ برند تا دور از نگاه ديگران در پيله خود Ùرو روند Ùˆ خوابی خوش تا بهار آينده را به چشمانش بياورند.
طراوت ٠سرشار ٠کوهسار Ùˆ جويبار، بی قراران ٠آب Ùˆ چمن Ùˆ چای زار را به خود Ùرا Ù…ÛŒ کشد تا در زلالی ٠آب، صÙای ٠چمنزار Ùˆ نسيم ٠معطر ٠چای زار، اکسيژن ٠بی مرگی ٠امرداد را در جانشان Ùرو دهند Ùˆ شاداب - چون آينه Ùˆ آب - صميميت ٠دلدادگی ٠زندگی ٠سبز را، در سر سرای ٠عاشقان ٠بی قرار، عشق اÙشان کنند.
ستارگان ٠بی شمار ٠آسمان ٠امردادگان، چون شهرهای پر زرق Ùˆ برق ٠جهان، تمامی Ù Ø³Ø·Ø Ø¢Ø³Ù…Ø§Ù† را چراغ Ùرش Ù…ÛŒ کنند Ùˆ ازدØام ٠چشمک ٠ستارگان، هر دلباخته ÛŒ بی قرار را نگار ٠رخ انار، در سÙره دل Ù…ÛŒ نشاند.
هوای ٠مطبوع ٠نبمه شبان ٠امرداد ماه، شب ٠زنده داران ٠عاشق Ù Ù…ÛŒ Ùˆ مستی را رÙخ، گلگون Ù…ÛŒ کند Ùˆ آواز ٠غزل ٠عشق را چون عسل در گوش ٠جان، شيرين Ùˆ شکربار، شهد Ù…ÛŒ ريزد.
آری:
امرداد ماه Ù…ÛŒ آيد تا زندگی ٠بی مرگ ٠عاطÙÙ‡ ÛŒ سبز شادمان را بر عاشقان Ù Ú¯Ù„ Ùˆ آب Ùˆ آينه – جاودان - عشق باران کند.
*****
Ù…ÛŒ دانيم Ú©Ù‡ نياکانمان در دوران ٠باستان، هر روز را Ú©Ù‡ با نام ٠ماه ÙŠÚ©ÛŒ Ù…ÛŒ شد آن روز را جشن Ù…ÛŒ گرÙتند.
بنا براين سوای ٠جشنهای ملی Ùˆ Ùراملی ٠نوروز، سده، يلدا، سوری، سيزده بدر Ùˆ چند جشن ديگر، Û±Û² جشن ماهانه بود Ú©Ù‡ در Û±Û² ماه ٠سال برگزار Ù…ÛŒ شد.
ÙŠÚ©ÛŒ از اين جشن های دوازده گانه، جشن امردادگان بود Ú©Ù‡ در روز Ù‡Ùتم امرداد ماه سالشمار ٠نیاکانمان، برگزار Ù…ÛŒ گرديد.
ولی امروز اين جشن نه در Ù‡Ùتم، بلکه در سوم امرداد ماه برگزار Ù…ÛŒ گردد. دليل اين اختلا٠٠زمان ٠بر گزاری ٠ديروز با امروز، تغيير سال شمار ٠نياکانمان در امروز است. زيرا در دوره باستان سال به دوازده ماه Ùˆ هر ماه به سی روز تقسيم Ù…ÛŒ شد. اما امروز شش ماه اول سال به سی Ùˆ ÙŠÚ© روز Ùˆ پنج ماه بعدی به سی روز Ùˆ ماه آخر سال به بيست Ùˆ نه روز واگر سال کبيسه باشد به سی روز تقسيم Ù…ÛŒ گردد. به همين دليل جشن امردادگان، نسبت به سال شمار ديروز، چهار روز جلوتر، يعنی سوم امرداد ماه برگزار Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ اين روز منطق با روز Ù‡Ùتم امرداد ماه، در دوران ٠نياکانمان است.
بطوريکه ابوريØان بيرونی در آثارالباقيه در باره نگهبانی امشاسپند امرداد از گياهان Ù…ÛŒ گويد:
†مردادماه Ú©Ù‡ روز Ù Ù‡Ùتم ٠آن مرداد روز است Ùˆ آن روز را به انگيزه ÛŒ پيش آمدن دو نام با هم جشن Ù…ÛŒ گرÙتند. معنای مرداد آن است Ú©Ù‡ مرگ Ùˆ نيستی نداشته باشد Ùˆ مرداد Ùرشته ای است Ú©Ù‡ به ØÙظ ٠گيتی Ùˆ اقامه ÛŒ غذاها Ùˆ دوايی Ú©Ù‡ اصل آن نبات است Ùˆ مزيد جوع Ùˆ ضرر Ùˆ امراض هستند، موکل است.â€
خيام در نوروز نامه می نويسد:
“مرداد ماه يعنی خاک، داد ٠خويش بÙداد از بَرها وميو های پخته Ú©Ù‡ در ÙˆÛŒ به کمال رسد Ùˆ نيز هوا در ÙˆÛŒ مانند غبار ٠خاک باشد Ùˆ اين ماه ميانه تابستان بود Ùˆ قسمت او از Ø¢Ùتاب، مر برج اسد را باشد. â€
اين جشن سزاوار ٠شادمانی ونشاط ٠بی مرگی، امروز به غلط تØت نام مردادگان، در بين مردم رايج است. زيرا مرداد به معنی نيستی Ùˆ مرگ است اما وقتيکه Øر٠الÙØŒ اول آن قرار Ù…ÛŒ گيرد آن را Ù†ÙÛŒ Ù…ÛŒ کند Ùˆ به بی مرگی Ùˆ جاودانگی، تغيير معنی Ù…ÛŒ دهد.
زيرا امرتات در زبان اوستايی Ùˆ امرداد در زبان پهلوی، از ششمين امشاسپندان Ùˆ ÙŠÚ©ÛŒ از صÙات اهورامزدا در گات ها است Ú©Ù‡ دلالت بر بی مرگی Ùˆ جاودانگی Ùˆ زوال ناپذيری اهورا مزدا دارد.
امشاسپند ٠جاودانگی ٠امرداد همواره در کنار امشاسپند ٠رسايی ٠خرداد، نگهبان آب و گياه هستند.
بطوريکه در گزارش دÙتر پهلوی ÛŒ بندهشن، پيرامون نگهبانی امشاسپند امرداد از گياهان، چنين Ù…ÛŒ خوانيم:
†امرداد ٠بی مرگی، سرور ٠گياهان ٠بی شما راست. زيرا او را به گيتی، گياه خويش است. گياهان را بروياند Ùˆ رمه ÛŒ گوسÙندان را اÙزايد. زيرا Ø¢Ùريدگان از او خورند Ùˆ زيست کنند. به Ùرش کرت ( روز رستاخيز ) نيز انوش ( بی مرگی ) را از امرداد آرايند. کسی Ú©Ù‡ گياه را آرامش بخشد يا بيازارد، آنگاه امرداد از او آسوده يا آزرده بود. او را همکار ر َشن ( ايزد عدالت ) اشتار ( ايزد بانوی راستی Ùˆ درستی ) Ùˆ زامياد ( ايزد زمين ) است.â€
و در اين باره در زراتشت نامه چنين سروده شده است:
Ú†Ùˆ Ú¯Ùتار خردادش آمد به سر
همان گاه امرداد شد پيش تر
سخن Ú¯Ùت در باره رستنی
که زرتشت گويد ابا هر تنی
نبايد به بيداد کردن تباه
به بيهوده بر کندن از جايگاه
کزو راØت مردم Ùˆ چار پاست
تبه کردن او، نه راه خداست
آری:
وقتی آب است، زندگی موج می زند
روييدنی سبز می شود
باغ و بوستان پر گل و بر
چارپايان سير و پروار
آدميان از شادی سرشار
و اين است رمز جاودانگی
www.apanahan.blogfa.com
a_panahan@yahoo.de
......
جشن بی مرگی امردادگان پر نشاط باد
اØمد پناهنده
تاريخ کهنسال ٠پر سÙرور Ùˆ غرور ٠ايرانزمين، همانگونه Ú©Ù‡ در آثار ٠اديبان Ùˆ Ùرهنگ زنان Ùˆ مردان ٠ايران آمده است، مشØون از شادی Ùˆ شادمانی Ùˆ جشن Ùˆ پايکوبی Ùˆ سرور است.
هرچند در طول ٠تاريخ ٠ايران، بيگانه گان، به دÙعات ٠گوناگون بر اين سرزمين تاختند Ùˆ کشتند Ùˆ خوردند Ùˆ بردند Ùˆ ويران کردند Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی را بر مردم عزا نمودند. اما هر بار اين Ùرهنگ ٠شادی Ø¢Ùرين ٠پرشکوه ٠ايرانيان بوده است Ú©Ù‡ توانسته است بر هر Ú†Ù‡ غم Ùˆ اندو Ùايق آيد Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی را در هر سرايی جاری Ùˆ در هر مکانی ساری کند.
بی گمان Ùرهنگ گوهر Ø¢Ùرين Ùˆ سنن ٠سالار ٠ملی ٠ملت ٠ايران، سرشار است از جشن Ùˆ سرور Ùˆ شادمانی Ùˆ شاد خواری Ùˆ شاد گويی Ùˆ شاد رقصی. Ùˆ Ùرهنگ عزا Ùˆ ماتم Ùˆ مصيبت Ùˆ گريه Ùˆ سينه زنی Ùˆ قمه زنی را در آن، جايگاهی نبوده Ùˆ نيست.
زيرا ايرانيان در هرماه، ÙŠÚ© روز را به مناسبت هم نام شدن با ماه، جشن Ù…ÛŒ گرÙتند Ùˆ شادی Ùˆ شادمانی Ù…ÛŒ کردند.
نام اين جشن ها، در تاريخ ايرانيان Ùروردينگان، ارديبهشتگان، خردادگان، تيرگان، امردادگان، شهريورگان، مهرگان، آبانگان، آذرگان، ديگان، بهمنگان Ùˆ اسÙندگان ثبت شده است. بنابراين با برگزاری ٠اين جشن های ماهانه Ùˆ در کنارشان جشن های با شکوه Ùˆ دلÙروز ٠نوروز Ùˆ سده Ùˆ يلدا Ùˆ چهار شنبه سوری Ùˆ سیزده بدر Ùˆ Ùˆ و، ديگر جايی برای ناله Ùˆ ماتم نبود Ú©Ù‡ امروز در جای جای ٠جان ٠جامعه، جار زده Ù…ÛŒ شود تا تمامی ٠سال را زانوی غم Ùˆ ماتم، بغل بگيرند Ùˆ بر نادانی Ùˆ بدبختی خود گريه Ùˆ زاری کنند.
وقتيکه نور Ùˆ روشنايی Ùˆ آتش، مظهر Ùˆ نماد ٠عشق ٠شورانگيز ٠شادمانی، در شب ٠شراب ٠ارغوانی، در باور های Ùرهنگ ٠گوهرآÙرين نياکانمان، در کهن ديار ٠جانان نقش بسته بود، بر تاريکی وتيرگی Ùˆ سياهی Ùˆ ظلمت بوده است Ú©Ù‡ دريده شوند Ùˆ از جای جای ٠جان ٠جامعه ٠جاندار ٠جانان، گور خود را Ú¯Ù… کنند.
Ùˆ بر خورشيد روشنايی گستر بود Ú©Ù‡ سÙره ÛŒ نور Ùˆ گرما را در دلها، طبق طبق عشق Ùˆ شادابی Ùˆ شادمانی پهن کند.
پس بيهوده نيست Ú©Ù‡ سراسر ٠زندگی مردم پهن ٠دشت ٠ايرانزمين بر بستر ٠شاد خوانی Ùˆ شاد خواری Ùˆ شاد گويی Ùˆ شاد رقصی، سÙره ÛŒ شادمانی پهن کرده بود Ùˆ غم را در سرسرای کاشانه ÛŒ نياکانمان مکانی نبوده است Ùˆ Øتی در مرگ ٠عزيزان ٠خود لباس سÙيد Ù…ÛŒ پوشيدند Ùˆ باور داشتند Ú©Ù‡ شادمانی Ù ÙروخÙته در عزيز ٠از دست رÙته را بايد در زنده گان Ø´Ú©ÙˆÙا کرد Ùˆ به همين مناسبت سراسر ٠روزهای ٠سال را با جشن Ùˆ سرور بدرقه Ù…ÛŒ کردند.
آری:
امرداد ماه Ùرا Ù…ÛŒ رسد Ùˆ گرمی Ùˆ پختگی ٠همه سويه ÛŒ ٠جهانش در اوج، دلبر است.
طبيعت ٠سبز در اين ماه ٠بی مرگی، تمامی پاره های ٠جگر خود را، به بازار چشمان عرضه می کند.
Ùراوانی Ùˆ Ùزونی ٠آÙريده های زمين، چشم Ùˆ دل ٠عاشقان ٠زندگی ٠شاداب را Ø¢Ùتابی Ù…ÛŒ کند Ùˆ نور Ù…ÛŒ گستراند Ùˆ ماهتاب را در شام ٠شب ٠شيدايان، برهنگی ماه را، چراغ، آويزان.
گلها، با پرهای رنگا رنگينشان، خندان، در باغ ٠پر طراوت ٠انار، عصاره ی دل انگيز ٠جانشان را در هوا، معطر می کنند.
چلچله ها جوجه هايشان را به پر ٠پرواز بالغ Ù…ÛŒ کنند Ùˆ خود در آسمان اوج Ù…ÛŒ گيرند تا برای ياÙتن بهاری، به سرزمين ٠ديگر، مهاجرت کنند.
دريا ØŒ آرام Ùˆ رام، سينه ÛŒ آبی Ùˆ نيلگونش را پذيرای ٠ازدØام ٠عاشقان ٠آب است Ùˆ عطش ٠آÙتاب ٠داغ ٠درون ٠جان Ùعاشقان را در خنکی خود، Ù…ÛŒ شويد Ùˆ رÙع عطش Ù…ÛŒ کند.
زيبا رويان، بال در گردن ٠عاشقان، ساØÙ„ ٠خيساب ٠شاداب را خرامان خرامان، در زير نور ٠مهتاب، عشق اÙشان، بذر ٠زندگی ٠شادمان Ù…ÛŒ پاشند تا عشق ٠جوان Ù Ùردا بشکÙد Ùˆ Ùرداهای ديگر را، عشقستانی از گلهای ٠هميشه عاشق ٠بهار ببخشند.
کرم های ٠ابريشم پس از پختگی Ùˆ رسايی زندگی ٠بيرونی، به گوشه ای در لایجای ٠برگ های ٠شاخه ها پناه Ù…ÛŒ برند تا دور از نگاه ديگران در پيله خود Ùرو روند Ùˆ خوابی خوش تا بهار آينده را به چشمانش بياورند.
طراوت ٠سرشار ٠کوهسار Ùˆ جويبار، بی قراران ٠آب Ùˆ چمن Ùˆ چای زار را به خود Ùرا Ù…ÛŒ کشد تا در زلالی ٠آب، صÙای ٠چمنزار Ùˆ نسيم ٠معطر ٠چای زار، اکسيژن ٠بی مرگی ٠امرداد را در جانشان Ùرو دهند Ùˆ شاداب - چون آينه Ùˆ آب - صميميت ٠دلدادگی ٠زندگی ٠سبز را، در سر سرای ٠عاشقان ٠بی قرار، عشق اÙشان کنند.
ستارگان ٠بی شمار ٠آسمان ٠امردادگان، چون شهرهای پر زرق Ùˆ برق ٠جهان، تمامی Ù Ø³Ø·Ø Ø¢Ø³Ù…Ø§Ù† را چراغ Ùرش Ù…ÛŒ کنند Ùˆ ازدØام ٠چشمک ٠ستارگان، هر دلباخته ÛŒ بی قرار را نگار ٠رخ انار، در سÙره دل Ù…ÛŒ نشاند.
هوای ٠مطبوع ٠نبمه شبان ٠امرداد ماه، شب ٠زنده داران ٠عاشق Ù Ù…ÛŒ Ùˆ مستی را رÙخ، گلگون Ù…ÛŒ کند Ùˆ آواز ٠غزل ٠عشق را چون عسل در گوش ٠جان، شيرين Ùˆ شکربار، شهد Ù…ÛŒ ريزد.
آری:
امرداد ماه Ù…ÛŒ آيد تا زندگی ٠بی مرگ ٠عاطÙÙ‡ ÛŒ سبز شادمان را بر عاشقان Ù Ú¯Ù„ Ùˆ آب Ùˆ آينه – جاودان - عشق باران کند.
*****
Ù…ÛŒ دانيم Ú©Ù‡ نياکانمان در دوران ٠باستان، هر روز را Ú©Ù‡ با نام ٠ماه ÙŠÚ©ÛŒ Ù…ÛŒ شد آن روز را جشن Ù…ÛŒ گرÙتند.
بنا براين سوای ٠جشنهای ملی Ùˆ Ùراملی ٠نوروز، سده، يلدا، سوری، سيزده بدر Ùˆ چند جشن ديگر، Û±Û² جشن ماهانه بود Ú©Ù‡ در Û±Û² ماه ٠سال برگزار Ù…ÛŒ شد.
ÙŠÚ©ÛŒ از اين جشن های دوازده گانه، جشن امردادگان بود Ú©Ù‡ در روز Ù‡Ùتم امرداد ماه سالشمار ٠نیاکانمان، برگزار Ù…ÛŒ گرديد.
ولی امروز اين جشن نه در Ù‡Ùتم، بلکه در سوم امرداد ماه برگزار Ù…ÛŒ گردد. دليل اين اختلا٠٠زمان ٠بر گزاری ٠ديروز با امروز، تغيير سال شمار ٠نياکانمان در امروز است. زيرا در دوره باستان سال به دوازده ماه Ùˆ هر ماه به سی روز تقسيم Ù…ÛŒ شد. اما امروز شش ماه اول سال به سی Ùˆ ÙŠÚ© روز Ùˆ پنج ماه بعدی به سی روز Ùˆ ماه آخر سال به بيست Ùˆ نه روز واگر سال کبيسه باشد به سی روز تقسيم Ù…ÛŒ گردد. به همين دليل جشن امردادگان، نسبت به سال شمار ديروز، چهار روز جلوتر، يعنی سوم امرداد ماه برگزار Ù…ÛŒ شود Ú©Ù‡ اين روز منطق با روز Ù‡Ùتم امرداد ماه، در دوران ٠نياکانمان است.
بطوريکه ابوريØان بيرونی در آثارالباقيه در باره نگهبانی امشاسپند امرداد از گياهان Ù…ÛŒ گويد:
†مردادماه Ú©Ù‡ روز Ù Ù‡Ùتم ٠آن مرداد روز است Ùˆ آن روز را به انگيزه ÛŒ پيش آمدن دو نام با هم جشن Ù…ÛŒ گرÙتند. معنای مرداد آن است Ú©Ù‡ مرگ Ùˆ نيستی نداشته باشد Ùˆ مرداد Ùرشته ای است Ú©Ù‡ به ØÙظ ٠گيتی Ùˆ اقامه ÛŒ غذاها Ùˆ دوايی Ú©Ù‡ اصل آن نبات است Ùˆ مزيد جوع Ùˆ ضرر Ùˆ امراض هستند، موکل است.â€
خيام در نوروز نامه می نويسد:
“مرداد ماه يعنی خاک، داد ٠خويش بÙداد از بَرها وميو های پخته Ú©Ù‡ در ÙˆÛŒ به کمال رسد Ùˆ نيز هوا در ÙˆÛŒ مانند غبار ٠خاک باشد Ùˆ اين ماه ميانه تابستان بود Ùˆ قسمت او از Ø¢Ùتاب، مر برج اسد را باشد. â€
اين جشن سزاوار ٠شادمانی ونشاط ٠بی مرگی، امروز به غلط تØت نام مردادگان، در بين مردم رايج است. زيرا مرداد به معنی نيستی Ùˆ مرگ است اما وقتيکه Øر٠الÙØŒ اول آن قرار Ù…ÛŒ گيرد آن را Ù†ÙÛŒ Ù…ÛŒ کند Ùˆ به بی مرگی Ùˆ جاودانگی، تغيير معنی Ù…ÛŒ دهد.
زيرا امرتات در زبان اوستايی Ùˆ امرداد در زبان پهلوی، از ششمين امشاسپندان Ùˆ ÙŠÚ©ÛŒ از صÙات اهورامزدا در گات ها است Ú©Ù‡ دلالت بر بی مرگی Ùˆ جاودانگی Ùˆ زوال ناپذيری اهورا مزدا دارد.
امشاسپند ٠جاودانگی ٠امرداد همواره در کنار امشاسپند ٠رسايی ٠خرداد، نگهبان آب و گياه هستند.
بطوريکه در گزارش دÙتر پهلوی ÛŒ بندهشن، پيرامون نگهبانی امشاسپند امرداد از گياهان، چنين Ù…ÛŒ خوانيم:
†امرداد ٠بی مرگی، سرور ٠گياهان ٠بی شما راست. زيرا او را به گيتی، گياه خويش است. گياهان را بروياند Ùˆ رمه ÛŒ گوسÙندان را اÙزايد. زيرا Ø¢Ùريدگان از او خورند Ùˆ زيست کنند. به Ùرش کرت ( روز رستاخيز ) نيز انوش ( بی مرگی ) را از امرداد آرايند. کسی Ú©Ù‡ گياه را آرامش بخشد يا بيازارد، آنگاه امرداد از او آسوده يا آزرده بود. او را همکار ر َشن ( ايزد عدالت ) اشتار ( ايزد بانوی راستی Ùˆ درستی ) Ùˆ زامياد ( ايزد زمين ) است.â€
و در اين باره در زراتشت نامه چنين سروده شده است:
Ú†Ùˆ Ú¯Ùتار خردادش آمد به سر
همان گاه امرداد شد پيش تر
سخن Ú¯Ùت در باره رستنی
که زرتشت گويد ابا هر تنی
نبايد به بيداد کردن تباه
به بيهوده بر کندن از جايگاه
کزو راØت مردم Ùˆ چار پاست
تبه کردن او، نه راه خداست
آری:
وقتی آب است، زندگی موج می زند
روييدنی سبز می شود
باغ و بوستان پر گل و بر
چارپايان سير و پروار
آدميان از شادی سرشار
و اين است رمز جاودانگی
www.apanahan.blogfa.com
a_panahan@yahoo.de